Stel, je zit op een bankje te wachten en ziet een vrouw lastiggevallen worden door een man. Grijp je in? Benader je andere omstanders? Kom je niet in actie omdat jij je niet met ‘andermans zaken’ wilt bemoeien? Of wil je wel iets doen, maar durf je niet?
Op vrijdagmiddag 2 december stonden tientallen reizigers van station Arnhem voor dit dilemma tijdens een gezamenlijke publieksactie van de gemeente Arnhem, Vizier, de politie en Moviera, onder toeziend oog van NS-medewerkers. Eerder dit jaar vond al een soortgelijke publieksactie plaats op de Steenstraat, de Korenmarkt en in winkelcentrum Presikhaaf. Nu werden in de stationshal door acteurs scènes van grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie nagespeeld. Aan omstanders werd vervolgens gevraagd naar hun reactie hierop en waarom zij wel of niet ingrepen.
Orange the World
Het moment voor deze publieksactie is niet willekeurig gekozen: van 25 november tot 10 december vindt de wereldwijde campagne Orange the World plaats, waarin aandacht gevraagd wordt voor geweld tegen vrouwen en meisjes. Ook in Arnhem worden talloze activiteiten georganiseerd, zoals het oranje verlichten van publieke gebouwen.
Reacties van omstanders
Lisette Pouls, medewerker preventie bij Moviera: “In de twee uur dat de publieksactie plaatsvond, zijn we met ongeveer 50 omstanders in gesprek gegaan. We kregen overwegend positieve reacties. Net als tijdens de eerdere publieksactie, gaven ook nu veel van hen aan dat zij het lastig vinden om in te grijpen. Een enkele keer werd de vrouwelijke acteur apart genomen; zo was er een jonge vrouw die de acteur vroeg om bij haar te komen zitten en nam een passant de acteur aan haar arm mee. Sommige omstanders raakten zichtbaar geëmotioneerd. Daarom blijven wij in de buurt, dan kunnen we direct toelichten dat het om acteurs gaat en het gesprek aangaan. Ook hebben wij door middel van visitekaartjes het Meldpunt Seksuele Intimidatie nog eens extra onder de aandacht gebracht.”
Meldpunt Seksuele Intimidatie
Bij meldpunt seksuele intimidatie, onderdeel van Vizier, kunnen inwoners en bezoekers van Arnhem vervelende ervaringen door seksuele intimidatie of seksueel grensoverschrijdend gedrag op straat melden. Slachtoffers vinden er ook een luisterend oor. De meldingen worden zorgvuldig geregistreerd, zodat er een beter beeld ontstaat van de aard en de omvang van dit probleem. Dat maakt een gerichtere aanpak mogelijk. Het meldpunt is bereikbaar via 085-0734660 en via https://www.meldseksueleintimidatie.nl/.
Het vervolg
Lisette: “Ik ben tevreden met het verloop van de actie. Het is belangrijk om regelmatig aandacht voor dit thema te vragen en het ook tastbaar te maken, door mensen ermee te confronteren op openbare plekken waar sprake van veel doorstroom is. Dan worden zij voor de keuze gesteld: doe ik zelf iets of laat ik anderen ingrijpen? Het is natuurlijk makkelijker om weg te lopen. Als we echt een einde willen maken aan grensoverschrijdend gedrag, dan moeten wij als samenleving in actie komen. Dit gedrag tolereren wij niet. Nu niet, nooit niet.”